24 september 2025

AI bij sollicitaties: is het einde van de motivatiebrief nabij?

Het sollicitatieproces verandert snel. Waar jarenlang de motivatiebrief het vaste startpunt was, grijpen steeds meer werkzoekenden naar kunstmatige intelligentie (AI) om hun sollicitatie vorm te geven. Ook werkgevers ontdekken de mogelijkheden, blijkt uit navraag door de NOS. Sollicitatie-expert Aaltje Vincent, auteur van Solliciteren naar werkgeluk, volgt deze trend nauwgezet.

Ai bij sollicitaties, is het einde van de motivatiebrief nabij

AI als hulpmiddel
Voor veel kandidaten blijft de motivatiebrief een lastig onderdeel. Vincent merkt dat ook in haar praktijk: “Dat vinden mensen ontzettend lastig. Waar vroeger de buurman of loopbaancoach hielp, gebruiken sollicitanten nu ook AI zoals ChatGPT om hun brief te schrijven.” Volgens haar hoeft dat geen probleem te zijn, zolang de sollicitant het slim aanpakt. Vincent benadrukt: “De slimme sollicitant gebruikt AI als hulpmiddel, niet als vervanging van zijn eigen stem.”
Werkgevers ontdekken AI
Niet alleen sollicitanten experimenteren met AI. Steeds meer organisaties zetten de technologie in voor het opstellen van vacatureteksten of het formuleren van interviewvragen. Dat kan efficiënt zijn, maar Vincent ziet een grens: “Gebruik AI gerust als inspiratiebron voor vacatureteksten of gespreksvragen. Maar als het om motivatie gaat, moet je met elkaar in gesprek. Elkaar in de ogen aankijken en real life ontmoeten, dat is waar het over gaat bij solliciteren.”

De motivatiebrief op zijn retour
Steeds meer bedrijven laten de klassieke motivatiebrief achter zich. Vincent wijst op een ontwikkeling waarbij organisaties sollicitanten direct bellen om hun motivatie te bespreken: “Sommigen zeggen: als je solliciteert, dan weten we dat je gemotiveerd bent. Vervolgens bellen ze alle sollicitanten en vragen ze naar de motivatie in het telefoongesprek.”Dat zorgt vaak voor een persoonlijker en effectiever contact dan een standaardbrief.

Grenzen aan technologie
Toch kleven er risico’s aan de groeiende rol van AI. Sommige bedrijven experimenteren met avatars die sollicitanten vervangen in het gesprek en automatisch een cv genereren. Vincent is daar kritisch over: “Dat vind ik schrijnend. Zo’n avatar geeft geen goed beeld van wie iemand is. Het is geen tweerichtingsverkeer.”